Hoe ontstaan lawines?
Lawines zijn een ongrijpbaar fenomeen, maar door verschillende studies is men al veel meer te weten gekomen over dit verschijnsel. Vooral de laatste tijd volgen de ontwikkelingen elkaar snel op.
Lawines ontstaan door een wisselwerking van verschillende factoren: ondergrond, windsterkte, sneeuwopbouw, temperatuurschommelingen en nieuwe sneeuwlagen. Lawinegevoelige hellingen hebben in het algemeen een hellingshoek tussen de 25� en 40�. Ze liggen meestal in de schaduw en zijn naar het oosten gericht. Schaduwzijden hebben vaak een slechtere sneeuwopbouw dan hellingen in de zon. Hellingen tussen de 25� en 40� zijn lawinegevoeliger dan vlakke gebieden of steile bergruggen, precies de hellingen waar de meeste ski�rs vanaf ski�n.
Door zware sneeuwval en wind kan het lawinegevaar snel toenemen. Aan het einde van de winter kan er bij een dik pak verse sneeuw extra gevaar ontstaan door stuiflawines. Bij 30 tot 50 centimeter nieuwe sneeuw is er sprake van matig gevaar. Wanneer de sneeuwlaag een halve meter te boven gaat, wordt het ernst.
Lawines zijn in verschillende fasen in te delen, te weten:
Niveau 1 gering
Wind-of sneeuwplaklawines (Schneebrettlawine) treden alleen op bij grote belasting van een steile helling (bijvoor-beeld door een grote groep ski�rs). Spontane lawines komen niet of nauwelijks voor.
Niveau 2 matig
Het sneeuwdek heeft zich op sommige hellingen matig ingezet. Grote groepen ski�rs kunnen lawines losmaken. In steil terrein kunnen lawines ook door een individuele ski�r veroorzaakt worden. Kleine spontane lawines komen vooral in het voorjaar voor.
Niveau 3 fors
Het sneeuwdek heeft zich op vele hellingen (lawinebericht!) matig tot slecht gezet. Lawines kunnen door individuen veroorzaakt worden en het is zelfs mogelijk vanaf de voet van de berg een lawine te starten. Grotere spontane lawines komen voor.
Niveau 4 groot
Acuut gevaar. Het sneeuwdek heeft zich op alle hellingen slecht gezet en grote lawines komen spontaan naar beneden. Ga nooit buiten de geprepareerde pistes!
Niveau 5 zeer groot
Extreem gevaarlijke toestand. Het skigebied is meestal (grotendeels) afgesloten en ook spoorlijnen, wegen en dorpen zijn afgesloten. Soms vindt evacuatie plaats.
Slachtoffers
Van alle lawineongevallen wordt 95% door de ski�r zelf veroorzaakt. Bovendien zijn lawines doodsoorzaak nummer twee voor ski�rs, na ongevallen op de piste. Jaarlijks ligt het totale aantal dodelijke lawineslachtoffers rond de 100. Het aantal ski�rs dat omkomt in een lawine stijgt elk jaar. Dat het aantal slachtoffers dat omkomt door lawines, die hele dorpen en wegen wegvagen, de laatste jaren sterk is afgenomen, komt door het aanbrengen van beschermingconstructies, zoals hekwerken en betonnen wallen en het verscherpen van de bouwvoorschriften. Gemiddeld zijn er bij elk lawineongeluk vier personen betrokken, waarvan er ��n omkomt, ��n gewond raakt en twee ongedeerd zijn. Bijna de helft van de toerski�rs die in een lawine terecht-komt overleeft het niet.
Wat kun je zelf doen in een lawine
Probeer buiten de lawinelijn te ski�n. Als dat niet lukt probeer dan te voorkomen dat je door de lawine omlaag getrokken wordt. Maak je ski's en eventuele vangriemen los. Ga op je buik op de glijdende massa liggen, armen en benen gespreid alsof je in vrije val verkeert en maak zwembewegingen. Probeer te voorkomen dat je op je rug terechtkomt. Lukt dat niet, rol dan samen tot een balletje, handen voor de mond om het binnendringen van sneeuw te voorkomen of bijt in het mondstuk van de Avalung. Probeer rustig te blijven. Nervositeit kost extra zuurstof.
Tips
1. Volg een lawinecursus ter plekke.
2. Ga buiten de piste niet zonder een lokale gids.
3. Vermijd steile hellingen met een flinke hoeveelheid nieuwe sneeuw.
4. Vermijd op het oosten gelegen hellingen.
5. Kies een route langs de bomen in plaats van in het midden van de helling.
6. Vermijd bolvormige hellingen.
7. Spring op de plaats wat heen en weer alvorens een helling af te gaan om de stevigheid van het sneeuwdek te testen.
8. Houd borden met waarschuwingen in de gaten.
9. Geef de route door aan je hotel/pension en achterblijvers
Actuele informatie over lawinegevaar is te vinden op www.lawinen.org
Bron:www.wintersport.nl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten