woensdag 12 december 2007

De ambities van 'het Duitse Rome'


Salzburg

Salzburg blijft nog steeds dat muzikale barokstadje, maar speelt stilaan ook andere troeven uit. Enkele tips voor de wintervakantie.

Salzburg geeft een veilig gevoel. Het stadje ligt geprangd tussen de rivier Salzach en de Mönchsberg; de bescherming is verzekerd. Salzburg is ook zeer te behappen. Binnen de Altstadt is alles gemakkelijk te voet bereikbaar. De vierde grootste stad van Oostenrijk telt net geen 150.000 inwoners. Begin oktober vierde Salzburg dat het tien jaar op de werelderfgoedlijst van Unesco prijkt. Dat heeft het aan zijn talrijke barokgebouwen te danken. Een hele reeks aartsbisschoppen, de megalomane Wolf Dietrich von Raintenau op kop, hadden door hun controle over de zoutmijnen en de grote boerderijen zoveel rijkdom dat ze kloosters, parken, kastelen en kerken lieten bouwen. Vanwege het grote aantal kerken wordt de stad ook wel het 'Duitse Rome' genoemd.

Wie met de trein de stad binnendendert, weet meteen dat Salzburg nog andere ambities koestert. Op het voorplein van het station staat een immense klok die de tijd wegtikt tot de start van Euro 2008. Salzburg is een van de acht gaststeden in Oostenrijk en Zwitserland waar in juni het grote voetbalfestijn plaatsvindt. Maar de stad blijft net zo goed trouw aan haar culturele imago. De voorbereidingen lopen om van 2008 het Herbert von Karajanjaar te maken. De zilvergebleste dirigent werd honderd jaar geleden in de stad geboren.

Vanuit de hoogte

Het klinkt hautain, maar je kunt Salzburg best vanuit de hoogte beginnen verkennen. Dan heb je een schitterend overzicht en ben je meteen verzekerd dat het zwaarste werk achter de rug is.

Fort Hohensalzburg is het oudste berggebouw. Het werd in 1077 gebouwd om het volk en de geestelijken te beschermen tegen de Duitse keizer die ongezellig dicht kwam opzetten. De realisatie is haast wonderlijk te noemen, als je bedenkt dat de bouwstenen één voor één omhooggedragen zijn. Via de Festungsgasse kun je met een tandradspoor op één minuut boven geraken. Werk je liever aan de conditie, reken dan op een halfuurtje benenwerk.

Een fraaie toevoeging van recentere datum is de dependance van het Museum der Moderne . In 2004 werd een nieuwbouw op de Mönchsberg in gebruik genomen, om de capaciteit van de Altstadt uit te breiden. Er komen vooral internationale gastexposities.

Hoe een stad beter verkennen dan door de straten te kuieren? Liefhebbers van de betere shopping kunnen terecht in de Getreidegasse of, aan de overkant van de rivier, de Linzergasse . Claustrofoben kunnen zich beter onthouden, want in het toeristisch hoogseizoen is het vorderen aan processievaart.

Sinds een paar jaar investeert de Salzburg Foundation in kunst in de openbare ruimte. Dat leidt inmiddels tot een kunstparcours met werken van Anselm Kiefer, Mario Merz, Markus Lüpertz, Marina Abramovic en James Turrell. Gesmaakte recente aanwinsten zijn de twee beelden van Stephan Balkenhol. Op de Kapitelplatz staat, op een immense bol van 8 meter doorsnee, een houten beeld dat volgens de Salzburgers bijzonder lijkt op hun flamboyante burgemeester. Vlakbij het Toscaninihof staat in een nis boven aan de tunnel het beeld van mevrouw de burgemeester. Het is de eerste tunnel door de stad, gehouwen in 1762. Hij heeft een hoge inkeping, omdat men het daglicht moest kunnen binnenlaten.

De klassiekers

Hier kun je echt niet aan voorbij. De Dom is de oudste kerk, waarvan de eerste sporen uit 774 dateren. Na een brand is ze in 1628 opnieuw opgebouwd. Let bij een bezoek vooral op de vijf onafhankelijke orgels. En vrees vooral niet voor plaatstekort: er kunnen tienduizend staande mensen in. De belangrijkste kunstschatten moet je wel in een afzonderlijk museum bezichtigen.

Nu we toch in de kerkelijke sfeer zitten, moet je eens langslopen in de Kollegienkirche . Dat is de tweede oudste kerk. Let op het hoofdaltaar van deze universiteitskerk, het heeft een mooie afbeelding van 'de wetenschappen'. Elke zaterdag kun je er een uitvoering van het Requiem van Mozart horen.

Het oudste monument van de stad is de Stift Sankt Peter , een benedictijnerabdij. Ze heeft de oudste bibliotheek van het land. Er is een bescheiden museum gewijd aan Michael Haydn, de broer van de bekendere componist Joseph Haydn. Er is een oud eethuis, waar Karel de Grote lunchvergaderingen hield met de bisschoppen. Interessant is het gedeelte dat in 1925 door architect Peter Behrens vernieuwd werd. Achter de abdij ligt het oudste kerkhof: het loont de moeite een gids mee te nemen om de bekende namen op te sporen.

Geen groter genoegen dan de heerlijke koffievariëteiten als Melange en Einspänner . In sommige Konditoreien kun je ter plaatse gebak eten. Bij Paul Fürst (Brodgasse 13) ben je bij de bedenker van de originele Mozartkugel . Bäckerei Flöckner werd in 1837 opgericht door een bakkende molenaar, maar heeft nu al negentien filialen in de stad.

Café Tomaselli (Alter Markt 9) is ouder dan de Weense koffiehuizen. Tijdens het Turkse beleg bleef hier het geheim van de betere koffie achter. Het huis bestaat sinds 1705. Café Classic (Makartplatz) is ondergebracht in Mozarts woonhuis. Een van de betere, Café Bazar (Schwarzstrasse 3), met houten lambriseringen en massa's leesvoer, ligt aan de andere kant van de rivier. Het vlakbijgelegen Hotel Sacher heeft ook een ruime gelagzaal.

Naar het museum

Salzburg blijft aan zijn cultuurpatrimonium werken. Vorig jaar werd de Neue Residenz ingrijpend gerenoveerd en met een stuk nieuwbouw uitgebreid. Leuk detail: in het oud deel, eind zestiende eeuw, hangen 35 klokken uit Antwerpen. Het ontwerp van de Neue Residenz (Mozartplatz 1) is van de Salzburgse architecten Reiner Kaschl en Heide Mühlfellner. Er is 3.300 vierkante meter exporuimte, verspreid over vijf verdiepingen. In drie daarvan wordt het verhaal van de geschiedenis, kunst en cultuurwereld van de stad verteld.

De stad heeft veel 'huizen van'. Die van Mozart zijn het talrijkst. Toeristen stromen naar zijn geboortehuis (Getreidegasse 9). Gevorderden doen al eens het Mozarteum aan, maar dat kan alleen met rondleiding (Schwarzstrasse 26). En dan is er nog het woonhuis (Makartplatz 8), maar dat is eigenlijk een reconstructie van het huis waar Mozart woonde tijdens zijn tweede verblijf in de stad.

Er zijn nog meer bekende zonen. In het Stefan Zweighuis is een bescheiden expositie met een honderdtal foto's van de schrijver. In het Karajanhuis heeft zich recentelijk de stichting gevestigd, maar is nog niets publieks te beleven. Hetzelfde geldt voor de natuurkundige Christian Doppler (die van het Dopplereffect) en de apotheker-dichter Georg Trakl . Hier zou de stad meer kunnen mee doen.

Wél geëquipeerd en zeer verrassend ingericht is het Haus der Natur (Museumsplatz 5). Het vertelt meer over de natuur van het Salzburgerland. Kinderen lopen er tussen de dino's en maken een reis door het menselijk lichaam.

info:www.salzburg.info

Trendy wintersporters dragen 'Snowjoggers'


De jongste jaren was de in Australië gemaakte Ugg-laars ’the boot to wear’ als het koud werd. Nu is er echter Deense concurrentie, in de vorm van de Snowjogger. De Britse krant 'The Independent on Sunday' voorspelt al een heuse ’oorlog der winterlaarzen’.

Wie een reis begint te plannen naar de Alpen, de Dolomieten of andere wintersportstreken en daar niet uit de toon wil vallen, staat dit jaar voor een dilemma. De voorbije winters waren de Ugg-laarzen het trendy schoeisel bij uitstek. Maar nu is er een nieuwe trendy laars die luistert naar de naam Snowjogger.

De laars werd bedacht in Denemarken, maar werd populair in Los Angeles, al zou je dat niet direct verwachten gezien het Californische klimaat. Toch lopen celebrities als Paris Hilton, Victoria Beckham en Lindsay Lohan over de zonnige Rodeo Drive in warme Snowjoggers - al dan niet met zweetvoeten. In Londen werd Sienna Miller al gesignaleerd met de laarzen.

De wekelijkse shoppingbijbel Grazia en het tijdschrift Marie Claire spreken al van 'de meest gevraagde laars van de winter' en dat Grazia-hoofdredactrice Angela Buttolph de Snowjogger beschouwt als ’dé hartenbreker van dit winterseizoen’. Waarmee ze verwijst naar het feit dat de witte en bruine versie van de laars op vele plaatsen nu al is uitverkocht en de fabrikanten de vraag nauwelijks kunnen volgen.


jns (belga)

aardverschuiving bij het toeristische Traun-meer


De Oostenrijkse autoriteiten hebben tientallen mensen geëvacueerd wegens een grote aardverschuiving bij het toeristische Traun-meer.
Circa een miljoen ton zand en stenen beweegt zich langzaam richting het water, aldus het Oostenrijkse persbureau APA maandagmiddag. Bewoners van huizen in het 'pad' van de aardverschuiving zijn nu uit voorzorg vertrokken.

De aardverschuiving is het gevolg van specifieke geologische omstandigheden in het gebied. Die zijn al jaren bekend, maar een aardverschuiving van deze omvang heeft ook experts verrast.

Aardverschuivingen van deze grootte zijn in Oostenrijk sinds 1635 niet meer waargenomen, aldus APA.

(c) ANP

bron: nu.nl